Jak bank wylicza kwotę wierzytelności faktoringowej?

Polecane: Uszczelki producent

Stopy dyskontowe oraz wielkość prowizji mają w poniższych przykładach charakter przypadkowy. Istotą podrozdziału jest przedstawienie techniki naliczania faktorowanej kwoty, a nie przedstawienie konkretnej wartości.

Z tytułu nabytej wierzytelności w drodze faktoringu bank dokonuje wypłaty należnej faktorantowi kwoty wyliczanej w następujący sposób:

 

I Faktoring właściwy

1)  wartość nabywanej wierzytelności wynosi np. 100 zł,

2)  termin płatności wierzytelności wynosi np. 30 dni,

3)  stopa dyskontowa wynosi np. 28% w skali roku,

4)  prowizja od kwoty nabywanej wierzytelności wynosi np. 2% kwoty wierzytelności.


-     kwota dyskonta: 100 zł x 28% x 30 dni / 360 dni = 2,33 zł

-     kwota prowizji: 100 zł x 2% = 2 zł

-     kwota wypłacana faktorantowi: 100 zł - 2,33 zł - 2 zł = 95,67 zł

 

II Faktoring niewłaściwy

1)  wartość nabywanej wierzytelności wynosi np. 100 zł,

2)  termin płatności wierzytelności wynosi np. 30 dni,

3)  stopa dyskontowa wynosi np. 27% w skali roku,

4)  prowizja od kwoty nabywanej wierzytelności wynosi np. 0,5%

-     kwota dyskonta: 100 zł x 27% x 30 dni / 360 dni = 2,25 zł

-     kwota prowizji: 100 zł x 0,5% = 0,5 zł

-     kwota wypłacana faktorantowi: 100 zł - 2,25 zł - 0,5 zł = 97,25 zł

Zwykle część kwoty wypłacanej faktorantowi, w wysokości np. 30% (tj. w pierwszym przypadku: 28,701 zł; w drugim: 29,175 zł) zostaje zablokowana przez bank na rachunku bankowym, do czasu spłacenia całej należności przez odbiorcę.

Można więc uznać, że zapis w bilansie firmy-sprzedawcy wygląda następująco:

Należności: 100,00 zł
odsetki: 2,33 zł
prowizja: 2,00 zł
rezerwa należna od banku w momencie spływu należności: 28,701 zł
gotówka: 66,969 zł


Z powyższych wyliczeń wynika, że koszt faktoringu właściwego, przy wartości faktury równej 100 zł, wynosi 4,33 zł, a faktoringu niewłaściwego 2,75 zł, przy czym firma tą kwotą obciąża koszty uzyskania przychodu.

Znając technikę naliczania kwoty wypłacanej przez faktora faktorantowi warto przestudiować przykład liczbowy, Który pomoże odpowiedzieć na pytanie: dlaczego faktoring może okazać się rozwiązaniem korzystniejszym od kredytu?

Zarówno oprocentowanie kredytu, jak i stopa dyskonta dla faktoringu mają charakter przykładowy.

Firma „FARKO” jest producentem zabawek gumowych. ”FARKO” zaopatruje się w materiały (guma, barwniki itp.) regulując swoje zobowiązania w przeciągu 14 dni. Firma sprzedaje swoje wyroby bezpośrednio do hurtowni z 30 dniowym terminem płatności. Stopa procentowa od kredytu w rachunku bieżącym kształtuje się na poziomie 24% w skali roku. Identycznie kształtuje się dyskonto faktoringowe.

Na podstawie uproszczonych bilansów zostaną przedstawione dwa warianty:

I. Firma korzysta z kredytu w rachunku bieżącym.

II. Firma wykorzystuje faktoring.

Dane ogólne dotyczące pojedynczego obrotu:

1.   Zakup gumy za kwotę: 100 zł

2.   Przychody ze sprzedaży: 150 zł

3.   Zysk z jednego obrotu: 50 zł

4.   Termin spłaty zobowiązań: 14 dni

5.   Termin spływu należności: 30 dni

6.   Oprocentowanie kredytu 2% w skali miesiąca

7.   Dyskonto faktoringowe - 2% kwoty faktury przy miesięcznym wykupie wierzytelności

WARIANT I

1. Bilans otwarcia

 AKTYWA

Należności                                   150

Materiały                                     100

Kasa                                             100

Inne                                               -

Suma                                            350

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                              200

Zysk                                                50

Suma                                            350


2.  Pierwszy obrót (4,01,1996) - firma sprzedaje swoje wyroby za 150, a następnie kupuje surowce za 100 płacąc gotówką.

Sprzedaż

AKTYWA

Należności 300

Materiały 0

Kasa 100

Inne  0

Suma 400

Kupno

AKTYWA

Należności 300         

Materiały 100

Kasa 0

Inne 0

Suma 400

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw - 100                               

Inne zobowiązania  0

Kapitał własny  200

Zysk 100

Suma 400

 

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw 100

Inne zobowiązania 0

Kapitał własny 200

Zysk 100

Suma 400


3.  Drugi obrót (11,01,1996) - firma sprzedaje za 150, następnie kupuje za 100, wykorzystując tu kredyt kupiecki.

Sprzedaż

AKTYWA

Należności  450

Materiały 0

Kasa 0

Inne 0

Suma 450

Kupno

AKTYWA

Należności 450

Materiały 100

Kasa 0

Inne 0

Suma 550

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw  100

Inne zobowiązania  0

Kapitał własny 200

Zysk 150

Suma 450

 

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw 200

Inne zobowiązania 0

Kapitał własny 200

Zysk 150

Suma 550


4.  Dzień 15,01,1996 - zobowiązania z dnia 01,01,1996 staja się wymagalne. Firma nie ma gotówki i zadłuża się w rachunku bieżącym. Kwota odsetek wynosi 2 zł (2% od 100). Kwotę kredytu firma wykorzysta na zredukowanie swych zobowiązań wobec dostawcy


AKTYWA

Należności                                   450

Materiały                                     100

Kasa                                               -

Inne                                                -

Suma                                           550

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                        100

Kapitał własny                              200

Zysk                                              150

Suma                                            550



5.   Trzeci obrót (18,01,1996) - firma sprzedaje za 150 zł i kupuje za 100 zł wykorzystując tak jak poprzednio kredyt kupiecki.

Sprzedaż

AKTYWA

Należności                                   600

Materiały                                        -

Kasa                                               -

Inne                                                -

Suma                                           600

Kupno

AKTYWA

Należności                                   600

Materiały                                     100

Kasa                                               -

Inne                                                -

Suma                                           700

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                        100

Kapitał własny                              200

Zysk                                              200

Suma                                             600

 

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     200

Inne zobowiązania                       100

Kapitał własny                             200

Zysk                                             200

Suma                                            700


6. 
Czwarty obrót (25,01,1996) - firma spłaca zobowiązania z dnia 11,01,1996 r. Na ten cel ponownie zadłuża się w banku. Następnie dokonuje sprzedaży swoich wyrobów.

AKTYWA

Należności                                   750

Materiały                                        -

Kasa                                               -

Inne                                                -

Suma                                           750

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                        200  Kapitał własny                              200

Zysk                                              250

Suma                                             750


Bilans zamknięcia (25,01,1996) - uwzględnienie kosztu odsetek - kredyt wzrasta z 200 do 204, kwota pomniejsza zysk i poprzez kasę kierowana jest na spłatę odsetek.

AKTYWA

Należności                                   750

Materiały                                        -

Kasa                                               -

Inne                                                -

Suma                                           750

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                        204

Kapitał własny                              200

Zysk                                              246

Suma                                             750


WARIANT II

1. Bilans otwarcia

AKTYWA

Należności                                   150

Materiały                                     100

Kasa                                             100

Inne                                                -

Suma                                           350

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                            200

Zysk                                              50

Suma                                           350


2. 
Pierwszy obrót (4,01,1996) - firma sprzedaje swoje wyroby własne za 150 zł. Dzięki faktoringowi firma otrzyma natychmiast pieniądze. Koszt faktoringu wyniesie 3 zł (2% od 150). Następnie firma kupuje surowce za 100 zł płacąc gotówką.

Sprzedaż

AKTYWA

Należności                                   300

Materiały                                       -

Kasa                                             100

Inne                                                -

Suma                                         400

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                              200

Zysk                                              100

Suma                                             400


Faktoring należności

AKTYWA

Należności                                  150

Materiały                                       -

Kasa                                             247

Inne                                                -

Suma                                            397

 

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                             200

Zysk                                                97

Suma                                            397



Kupno

AKTYWA

Należności                                   150

Materiały                                     100

Kasa                                             147

Inne                                              -     

Suma                                           397

 

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                             200

Zysk                                                97

Suma                                            397



3.  Drugi obrót (11,01,1996) - firma sprzedaje za 150 zł i dokonuje faktoringu należności, a następnie kupuje za 100 zł korzystając z kredytu kupieckiego.

Sprzedaż

AKTYWA

Należności                                   300

Materiały                                       -

Kasa                                             147

Inne                                                -Suma                                           447

Faktoring należności

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                            200

Zysk                                            147

Suma                                           447


AKTYWA

Należności                                   150

Materiały                                       -

Kasa                                            294

Inne                                                -Suma                                           444

Kupno

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                            200

Zysk                                            144

Suma                                           444


AKTYWA

Należności                                   150

Materiały                                     100

Kasa                                             294

Inne                                                -Suma                                            544

 

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     200

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                             200

Zysk                                             144

Suma                                           544


4.  Dzień 15,01,1996 - zobowiązania z dnia 01,01,1996 stają się wymagalne. Firma spłaca zobowiązania z pieniędzy pozostających w kasie.

Zapłata zobowiązań

AKTYWA

Należności                                   150

Materiały                                     100

Kasa                                             194

Inne                                                -Suma                                           444

 

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                              200

Zysk                                              144

Suma                                            444


5. 
Trzeci obrót (18,01,1996) - powtórzenie czynności z drugiego obrotu.

Sprzedaż

AKTYWA

Należności                                   300

Materiały                                       -

Kasa                                             194

Inne                                                -Suma                                           494

Faktorowanie należności

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                             200

Zysk                                             194

Suma                                           494


AKTYWA

Należności                                   150

Materiały                                       -

Kasa                                              341

Inne                                                -Suma                                           491

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                             200

Zysk                                             191

Suma                                           491


Kupno

AKTYWA

Należności                                   150

Materiały                                     100

Kasa                                             341

Inne                                                -Suma                                           591

 

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw      200

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                              200

Zysk                                              191

Suma                                            591


6.  Czwarty obrót (25,01,1996) - stają się wymagalne zobowiązania z dnia 11,01,1996, które firma spłaca gotówką. Oprócz tego FARKO dokonuje sprzedaży, faktoringu i zakupu surowców.

Sprzedaż

AKTYWA

Należności                                   300

Materiały                                       -

Kasa                                            341

Inne                                                -Suma                                           641

Faktoring należności

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     200

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                            200

Zysk                                            241

Suma                                           641


AKTYWA

Należności                                   150

Materiały                                       -

Kasa                                            488

Inne                                                -Suma                                           638

 

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     200

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                            200

Zysk                                            238

Suma                                           638



Spłata zobowiązań

AKTYWA

Należności                                   150

Materiały                                       -

Kasa                                            388

Inne                                                -Suma                                           538

 

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                            200

Zysk                                            238

Suma                                           538


Kupno

AKTYWA

Należności                                   150

Materiały                                     100

Kasa                                            288

Inne                                                -Suma                                           538

 

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                            200

Zysk                                            238

Suma                                           538


Bilans zamknięcia

AKTYWA

Należności                                   150

Materiały                                     100

Kasa                                            288

Inne                                                -Suma                                           538

 

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                            200

Zysk                                            238

Suma                                           538


Porównanie bilansów zamknięcia I i II wariantu.

Wariant I

AKTYWA

Należności                                   750

Materiały                                       -

Kasa                                              -

Inne                                                -Suma                                           750

 

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                       204

Kapitał własny                            200

Zysk                                            246

Suma                                           750


Wariant II

AKTYWA

Należności                                   150

Materiały                                     100

Kasa                                            288

Inne                                                -Suma                                           538

 

PASYWA

Zobowiązania z tytułu dostaw     100

Inne zobowiązania                         -

Kapitał własny                            200

Zysk                                            238

Suma                                           538


Jak widać z powyższych danych firma zaciągając kredyt w rachunku bieżącym wypracowuje większy zysk aniżeli w przypadku faktorowania wierzytelności. Niestety stosowanie wariantu I prowadzi do znacznego zadłużenia firmy: zobowiązania z tytułu dostaw plus kredyt. Bez wątpienia można tu mówić o zbyt dużym udziale środków obcych w pasywach. Stan taki wpływa ujemnie w przypadku, gdy firma chciałaby się zwrócić do banku o kredyt np. na sfinansowanie przedsięwzięcia inwestycyjnego. Podobnie strona aktywów przedstawia się mało korzystnie. W przypadku wariantu II, a więc skorzystania przez firmę z usługi faktoringowej, zysk jest wprawdzie niższy niż w wypadku finansowania się poprzez kredyt, jednak firma ma duży zapas gotówki w kasie, uregulowane zobowiązania wobec dostawców i nie jest zadłużona. Tak więc w przypadku gdy termin spływu należności jest znacznie dłuższy niż termin regulowania zobowiązań faktoring okazał się atrakcyjniejszą formą finansowania niż zaciąganie kredytu.

Oczywiście nie jest to żadna reguła i jeszcze raz podkreślenia wymaga fakt konieczności przeprowadzenia dokładnego rachunku ekonomicznego przed podjęciem decyzji o sposobie finansowania.Nie może tu być mowy o uleganiu modzie na „nowe” produkty bankowe. Jako przestrogę należy traktować okres sprzed kilku laty, kiedy to zapanowała moda na zaciąganie kredytów, co sprowadziło niemałe kłopoty zarówno na kredytobiorców jak i kredytodawców. Istnieją jednak sytuacje, gdzie faktoring staje się dużo atrakcyjniejszym źródłem finansowania i każdy przedsiębiorca powinien o tym pamiętać. Na zakończenie tej analizy warto przyjrzeć się cechom faktoringu i kredytu, wykazującym podstawowe różnice pomiędzy tymi produktami.