Początki bankowości internetowej

Pionierem bankowości internetowej w Polsce był Powszechny Bank Gospodarczy SA, który uruchomił swój oddział internetowy w październiku 1998 r. (od 1999 r. bank ten został włączony do Pekao SA). Przez ponad rok nie miał on żadnej konkurencji na rynku; dopiero w listopadzie 1999 r. usługi internetowe zaoferował kolejny bank - BPH SA. Te dwa banki wyznaczają zarazem dwa podejścia do usług bankowości internetowej.

Tak jak i dla innych firm dla banku Internet to kolejna możliwość wykorzystania nowego, taniego, prężnie rozwijającego się kanału dystrybucji usług. Podstawową jego cechą jest możliwość dotarcia do rynku detalicznego i indywidualnego klienta przy jednoczesnym znacznym obniżeniu kosztów. Istniejące już do tej pory systemy bankowe oparte o zdalną komunikację z klientami (np. home-banking) pozwalają na uzyskanie informacji o stanie konta, przeprowadzanie różnych operacji takich jak: składanie poleceń przelewów, wypłat, kupno dewiz, składanie wniosków kredytowych i zastrzeganie skradzionych czeków. Można też dowiedzieć się tą drogą o kursach walut, wynikach sesji giełdowych czy też o innych usługach oferowanych przez bank.

Inne propozycje banków to mobile home banking polegający na odbieraniu informacji przez pager klienta banku. W ten sposób można przesłać informacje o stanie konta czy dokonanych ostatnio wpłatach. Funkcjonowanie Internet banking opiera się na prowadzeniu transakcji z wykorzystaniem stron WWW. Klient takiej usługi, jeżeli nie posiada konta, jest na wstępie proszony o wypełnienie odpowiedniego formularza, który drogą elektroniczną jest przesyłany do banku. Ten przydziela mu numer PIN (Personal Identify Number) i wystawia specjalne, inne od innych stosowanych dotychczas, karty płatnicze. Za ich pomocą i znanego klientowi banku numeru PIN można przeprowadzać standardowe transakcje bankowe. Do ich realizacji jest konieczna przeglądarka WWW zainstalowana w komputerze klienta banku wyposażona w 128 bitowy klucz.

Nowe, już proponowane rozwiązania usług bankowych to system elektronicznych czeków (e-check) polegający na możliwość regulowania płatności drogą elektroniczną przesyłając dokumenty w określonym formacie i dodatkowo zabezpieczone elektronicznym podpisem. Taka forma usług nie wymaga wielkich nakładów finansowych, jak chociażby w przypadku e-commerce, a oddziaływanie na klientów samego terminu budzi skojarzenia do czeków tradycyjnych, co ma także niemałe znaczenie.

Pierwsza koncepcja, zrealizowana przez Pekao SA, polega na uruchomieniu specjalnego oddziału elektronicznego, w którym zakładane są "internetowe" rachunki. Tylko konta prowadzone w tym oddziale mogą być obsługiwane przez Internet; do rachunków założonych w "tradycyjnych" oddziałach tegoż banku dostępu elektronicznego nie ma. Koncepcje te przejął od Pekao SA także największy polski bank - PKO BP SA. Skrajnym zaś przykładem realizacji tej idei jest mBank - pion detaliczny Banku Rozwoju Eksportu SA: bank ten w ogóle nie ma żadnych fizycznych oddziałów i prowadzone w nim rachunki obsługiwane są wyłącznie przez Internet oraz telefon.

Natomiast drugie podejście, którego inicjatorem był BPH SA, traktuje bankowość internetowa jako dodatkowy, uzupełniający kanał dostępu do dotychczasowych rachunków, prowadzonych w dowolnych oddziałach banku, na równi z osobista wizyta w oddziale czy zleceniami telefonicznymi.

Inna grupa finansowa, która w Internecie zaznaczyła swą obecność to maklerzy giełdowi. Ich usługi są połączonymi ofertami produktu elektronicznego i realnych operacji finansowych. Podobnie jak w przypadku obsługi bankowej, klient po wypełnieniu stosownego formularza, otrzymuje numer identyfikacyjny wraz z hasłem. Po uzyskaniu dostępu do odpowiednich stron WWW użytkownik może monitorować rzeczywiste ceny akcji i wydawać polecenia ich kupna lub ewentualnej sprzedaży dla maklera giełdowego. Potwierdzenie odbytej transakcji jest potwierdzane zazwyczaj za pomocą poczty elektronicznej dodatkowo kodowanej. Inną powszechnie stosowanym udogodnieniem jest publikowanie danych dotyczących portfela klienta w formie umożliwiającej importowanie go do arkusza kalkulacyjnego do pobrania go do komputera lokalnego.