Stopa bezrobocia i jej mierzenie

Polecane: Zabudowa samochodów dostawczych

Bezrobocie jest zjawiskiem niekorzystnym dla gospodarki i społeczeństwa, stąd bardzo ważną sprawą jest jego właściwy pomiar. Najczęściej jest nim stopa bezrobocia.

Stopa bezrobocia jest to procentowy stosunek liczby ludzi uznanych za bezrobotnych do wielkości zasobów siły roboczej.
W każdej gospodarce istnieje pewna ilość ludzi, którzy nie chcą pracować i tym samym stanowią kategorię bezrobotnych dobrowolnych. Skalę występowania w gospodarce tego typu zjawiska mierzy naturalna stopa bezrobocia - wyraża ona w procentach stosunek ilości ludzi niepracujących z własnego wyboru lub zmuszonych nie pracować na skutek zmian strukturalnych w gospodarce do wielkości zasobów siły roboczej w danym okresie czasu.

W praktyce statystycznej stosuje się kilka podstawowych metod obliczania bezrobocia. Obejmują one:
- rejestrację bezrobotnych przez urzędy pracy,
- rejestrację osób ubiegających się o zasiłki dla bezrobotnych,
- badania ankietowe reprezentacyjnej grupy ludności.

Obliczanie bezrobocia na podstawie liczby osób zarejestrowanych przez urzędy pracy jest metodą szeroko stosowaną w świecie. Znalazła ona również zastosowanie w Polsce w latach dziewięćdziesiątych. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych zależy w wysokiej mierze od przyjętych warunków uprawniających do rejestracji. Nie są one jednakowe w krajach wykorzystujących tą metodę obliczania bezrobocia, a także nie są identyczne przez dłuższy okres ze względu na wprowadzane nowelizacje. Płynie stąd wniosek o konieczności zachowania dużej ostrożności przy porównaniach liczby bezrobotnych w czasie oraz między krajami.

Obliczanie liczby bezrobotnych na podstawie liczby osób ubiegających się o zasiłek dla bezrobotnych nie jest często stosowaną metodą pomiaru bezrobocia. Również w przypadku tej metody mogą występować odchylenia liczby osób ubiegających się o zasiłki dla bezrobotnych od faktycznych rozmiarów bezrobocia. Z jednej strony faktyczna skala bezrobocia może być zawyżona, jeśli część osób ubiegających się o zasiłki nie poszukuje w istocie miejsc pracy. Warto zauważyć, że w przypadku tej metody liczba bezrobotnych zależy w pewnej mierze nie tylko od warunków uprawniających do otrzymania zasiłku ale również od wysokości zasiłków. Ich podniesienie zwiększa bowiem motywację do rejestracji w biurach wydających zasiłki. Z drugiej strony przy stosowaniu tej metody pomiaru bezrobocia faktyczne jego rozmiary mogą być zaniżone. Dzieje się tak, gdy osoby bezrobotne poszukujące pracy nie rejestrują się w biurach z powodu braku uprawnień do zasiłku. Mamy wówczas do czynienia z bezrobociem nierejestrowanym, które nie znajduje odbicia w statystyce bezrobocia. W statystyce tej nie są również uwzględnione osoby bezrobotne rejestrujące się w biurach ale nie posiadające uprawnień do zasiłków dla bezrobotnych.

Badania ankietowe reprezentacyjnej próby ludności kraju są szeroko stosowaną w świecie metodą obliczania liczby bezrobotnych. W Stanach Zjednoczonych stosowana jest od lat czterdziestych XX wieku, choć w innych krajach wprowadzono ją później. Od 1992r. Znajduje ona również zastosowanie w Polsce, gdzie jest znana pod nazwa badania aktywności ekonomicznej ludności (w skrócie BAEL). W Stanach Zjednoczonych obliczanie liczby bezrobotnych oparte jest na comiesięcznym ankietowaniu reprezentacyjnej próby ludności kraju, obejmującej około 47 tys. gospodarstw domowych. Każdego miesiąca 25% gospodarstw domowych z próby zastępuje się nowymi gospodarstwami domowymi, w rezultacie, czego żadna rodzina nie jest ankietowana dłużej niż przez cztery kolejne miesiące. Jednakże po ośmiu miesiącach każde wylosowane gospodarstwo domowe wraca do próby na kolejne cztery miesiące, zanim zostanie wycofane z badań ankietowych. Ankietowaniu podlegają osoby w wieku 16 lat i więcej, które w zależności od charakteru aktywności w badanym tygodniu klasyfikowane są następnie jako osoby pracujące bądź bierne zawodowo.

Bezrobotnymi są osoby spełniające następujące kryteria: nie wykonywały w badanym tygodniu pracy przynoszącej zarobek lub dochód, były gotowe do podjęcia pracy w danym tygodniu, podejmowały w ciągu ostatnich czterech tygodni aktywne poszukiwania pracy (takie m.in. jak: rejestracja w charakterze poszukującego pracy w publicznym bądź prywatnym biurze zatrudnienia, spotkania z potencjalnymi pracodawcami, dawanie ogłoszeń o poszukiwaniu pracy i odpowiadanie na ogłoszenia o ofertach pracy, składanie listów aplikacyjnych).

Prowadzone w różnych krajach badania ankietowe siły roboczej opierają się na rekomendacjach Międzynarodowej Organizacji Pracy, toteż uzyskiwane wyniki dają się łatwo porównywać w układzie międzynarodowym. Natomiast słabością tych badań jest to, że uzyskane wyniki obciążone są błędem próby losowej.

Polecane: https://primitivo-manduria.pl